10 december 2020: Ouderen, wacht niet op Den Haag

De corona crisis krijgt met de vaccins een positieve wending. Begin volgend jaar komen deze beschikbaar. Een zucht van verlichting, na een jaar van spanning, verdriet en onzekerheid.

De COVID 19 crisis liet zien dat we niet goed raad weten met mensen, die zijn opgenomen en werken in specialistische instellingen voor langdurige zorg. Terwijl de V&V sector medio 2020 de minste aandacht kreeg, is haar kwetsbaarheid nu wel in beeld gekomen. De vaccinatie begint bij haar personeel en bewoners.  

In Buitenhof van zondag sloeg de voorzitter van ACTIZ, de landelijke organisatie voor thuiszorg en verpleging de spijker op de kop. Zijn stelling: Nederland nodigde alle betrokken wél uit rond de agenda van Klimaat en Energie, maar rond de vooruitzichten rond de zorg voor ouderen gebeurt dit niet. Het personeelstekort stijgt, de wachttijden en de kosten in de zorg lopen op, en het woningaanbod voor ouderen is niet op orde. De zorgsector is versnipperd; de marktwerking maakt de beloften niet waar.

Prima om voor landelijke ouderentafels te pleiten. Het gaat om goede regelgeving en de budgetten. Zover gaat de vergelijking met de klimaattafels op. Maar daarmee houdt het op. De uitdaging voor wonen én zorg ligt in de regio’s en de gemeenten. De verschillen in de regio’s zijn groot. De babyboom van na de oorlog heeft in Brabant en Limburg langer doorgezet. Met Zeeland staan de drie zuidelijke provincies in de top 5 van de landelijke vergrijzing. Dit leidt de komende twintig jaar tot supervergrijzing in het Zuiden des Lands. Haagse cijfers, landelijke gemiddelden laten de giga taakstelling in onze regio onderbelicht.

De Brabantse Week voor het Wonen legde vorige maand helder op tafel dat de tekorten in de ouderenhuisvesting sterk oplopen. Tegelijk wordt een nieuwe ronde van bezuiniging voor de zwaardere zorg (zorgzwaarte 4) ingezet. Juist nu in Zuid -Nederland het aantal 80 -plussers – de oudere ouderen- forser stijgt, slaan deze kortingen een gat in de voorzieningen voor de meest hulpbehoevenden. TNO heeft deze zomer, op verzoek van VWS, pijnlijk vastgesteld dat tussen het aangepast beschermd wonen, thuiszorg en het aantal plaatsen in de V&V sector, een gapend gat zit. TNO geeft aan dat niet alleen Den Haag, maar nu vooral de regionale partijen met de ouderen zelf, in beweging moet komen.

Den Haag is de afgelopen jaren Brabant tegemoetgekomen met regiodeals voor de economie en technologie. Een erkenning van de innovatie kracht van Brabant. Zuid -Nederland draagt fors bij aan onze nationale economie. Het is nu de hoogste tijd in Den Haag te pleiten voor een regiodeal voor wonen én zorg. Met voldoende budget en regelvrijheid kan Brabant in de komende kabinetsperiode laten zien hoe het met geclusterd wonen, zorgzame gemeenschappen en toepassing van moderne Brainport technologie anders kan.

Nu Minister Hugo de Jonge uitkijkt naar initiatieven uit de regio, is de tijd rijp voor een heldere opstelling. Die ligt in een regiodeal met Brabant voor de “Zilveren Economie”, waarin kwaliteit van leven van zelfredzame én hulp vragende ouderen centraal staat. Hierin is zeker ruimte voor nieuwe technologie en professionele én informele zorg. De kracht van zorgzame gemeenschappen en onderlinge solidariteit ligt hier, in de regio.

De voorzitter van ACTIZ verdient een antwoord: aanpakken van onderop, als het aan ons ligt in het Zuiden des Lands.

Lambert van Nistelrooij, Raad van Toezicht Vughterstede – voorheen Europarlementariër en Brabants Gedeputeerde Ouderenbeleid

Mike Leers, Raad van Toezicht Vughterstede – voorheen Voorzitter Raad van Bestuur CZ Zorgverzekeringen

Leo Bisschops, Voorzitter Katholieke Bond voor Ouderen Noord Brabant – voorheen Wethouder gemeente Best